klokjesgentiaan

Klokjesgentiaan… de waardplant van ‘het vlaggenschip van de vochtige heide‘.

waarneming 7 augustus 2016 (foto: © Marlies de Vet)

Klokjesgentiaan is een wettelijk beschermde plantensoort (Rode Lijst Vaatplanten 2012, status: gevoelig). Sinds 1950 is deze soort sterk achteruitgegaan.

FLORON Verspreidingsatlas Vaatplanten : klokjesgentiaan

Met het verdwijnen van groeiplaatsen is ook het gentiaanblauwtje een bedreigde soort geworden. De vlinder zet haar eitjes af op de bloemknoppen van klokjesgentianen. De jonge rupsjes zijn echter niet alleen afhankelijk van hun ‘voedselplant’ maar ook van knoopmieren die hen meenemen naar het mierennest. Een vlinder met een bijzonder kwetsbare levenscyclus.

“Gentiaanblauwtje: van soort naar leefgebied”
In het leefgebied van het gentiaanblauwtje moet een duurzame populatie klokjesgentianen groeien in de nabijheid van een mierennest. En voor zowel de waardplant als de waardmieren is het vochtgehalte van de bodem van belang; als het te nat is zullen ze niet overleven.
In 2003 kwam de Vlinderstichting (in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) met een Beschermingsplan Gentiaanblauwtje 2003-2007. Het gestelde doel – een duurzaam en zelfstandig voortbestaan van het gentiaanblauwtje – werd niet gehaald. Wel zijn er lokale successen geboekt, met dank aan het maatwerk van de ‘blauwe brigades‘. Uit het evaluatieverslag bleek verder dat het draagvlak voor bescherming van het gentiaanblauwtje is gegroeid.

“Klimaatbestendige heidefauna“
Ook het veranderende klimaat heeft gevolgen voor het voortbestaan van het gentiaanblauwtje. In Noord-Brabant is men in 2012 gestart met klimaatbestendig beheer op de heide, met het gentiaanblauwtje als gidssoort.

Het gentiaanblauwtje is een vlaggenschip voor de biodiversiteit van de natte heide en in Natura 2000-verband een kwaliteitsindicator voor dit habitattype. (Bron: Naar een klimaatbestendige heidefauna in Noord-Brabant, Rapportage Fase I (2014).